Zjawisko wykradania poufnych danych z komputera w mniejszym lub większym stopniu dotyczy każdego z nas. Tak naprawdę w każdej chwili możesz stać się celem ataku cyberprzestępców lub ofiarą oszustw internetowych. Uważasz, że „mnie to nie dotyczy, bo korzystam z sieci w sposób odpowiedzialny”? No cóż, zgodnie z powiedzeniem: uczmy się na cudzych błędach, bo sami wszystkich popełnić nie zdążymy. Byleby tylko ten jeden błąd, a może raczej zaniechanie i nieuwaga, nie okazał się zbyt kosztowye. Poruszymy dziś tematykę cyberbezpieczeństwa – rozległą, złożoną i pełną współzależności, ale w tym poradniku zaprezentujemy główne zagadnienia i problemy związane z odpowiedzialnym korzystaniem z sieci internetowej oraz oprogramowania. Dlaczego cyberbezpieczeństwo jest ważne i jak być z tym tematem na bieżąco?
Jakie są podstawy cyberbezpieczeństwa i dlaczego są ważne?
Zdefiniujmy najpierw pojęcie cyberbezpieczeństwa. Jest to zbiór rozwiązań, które zajmują się ochroną systemów komputerowych oraz sieci, strzegą poufności danych i zapobiegają wyciekom informacji. Mamy tutaj m.in. zabezpieczenia techniczne, procedury organizacyjne i przede wszystkim… świadomość użytkowników. Prywatną i zawodową. Ochrona przed nieautoryzowanym dostępem, atakami, kradzieżą i innymi zagrożeniami jest tym bardziej istotna, że żyjemy w czasach ogromnej rewolucji cyfrowej – wszystko odbywa się jednym kliknięciem, ruchem kciuka czy gestem dłoni.
Wydaje Ci się czasem, że Twój bank doskonale zna Twoje preferencje, sklep proponuje promocję trafiającą w Twoje aktualne potrzeby, a aplikacja do rezerwacji wycieczek podsuwa pomysły na wyjazd dokładnie w to miejsce, o którym marzysz? Nikt nie korzysta ze szklanej kuli i nie podgląda Cię przez ramię – tych informacji, zazwyczaj nieświadomie, dostarczasz sam poprzez swoją aktywność w sieci.
Oczywiście są one wykorzystywane w sposób etyczny i zgodny z przyjętymi regułami – współczesny marketing i działania reklamowe są ukierunkowane na spełnianie Twoich potrzeb. Ale z tych informacji chętnie korzystają również nieetyczni hakerzy, czyhający na każdą okazję – jeden nieostrożny krok, kliknięty link lub pochopna decyzja o odwiedzeniu podejrzanej strony… i zaczynają się problemy. Zresztą, statystyki nie kłamią. Przykładowo, tylko w 2024 roku globalna liczba incydentów ransomware wzrosła o 175% względem poprzednich lat, a każdego dnia rejestrowano aż 600 milionów prób phishingowych.
Cyberprzestępcy działają dyskretnie i skutecznie, często pozostawiając swoje ofiary w nieświadomości aż do momentu, kiedy szkody są już nieodwracalne. Trzeba być tego świadomym i przygotować się na zagrożenia. Jakie są podstawy cyberbezpieczeństwa?
Unikalne, silne hasła dostępu
Jedną z fundamentalnych reguł jest używanie unikalnych, silnych haseł dla każdego konta online. I niestety, w praktyce ta zasada jest często bagatelizowana. Tymczasem Twoje hasło musi być kluczem otwierającym tylko jeden zamek w drzwiach – używając go do wszystkiego ułatwiasz przestępcom zadanie. Od kupowania prezentów w sieci, przez transakcje bankowe aż po korzystanie z aplikacji lojalnościowych ulubionych sklepów czy dostawców usług – loguj się przy użyciu unikalnego hasła oraz loginu.
Uwierzytelnianie dwuskładnikowe
Ale skomplikowane hasło to nie wszystko, bo przecież można je przechwycić. Kolejny poziom zabezpieczeń polega na wykorzystaniu uwierzytelniania dwuskładnikowego (2FA). Nie wszędzie, ale przynajmniej dla kluczowych kont. Denerwuje Cię konieczność potwierdzania transakcji bankowej lub logowania kodem otrzymanym przez SMS? Niepotrzebnie – taka autoryzacja jest bardzo przydatna, bo gdy ktoś przechwyci Twoje hasło, to i tak nie uzyska pełnego dostępu do danej aplikacji lub strony internetowej.
Regularna aktualizacja oprogramowania
Każdy program można udoskonalić, ulepszyć oraz uaktualnić. Nie pomijaj aktualizacji, nie odkładaj ich na później – często są to rozwiązania poprawiające bezpieczeństwo, łatające luki w oprogramowaniu lub wprowadzające nowe funkcje ochronne. Cyberprzestępcy też poszerzają swoją wiedzę i umiejętności – chętnie korzystają ze zdobyczy AI w niecnych celach oraz obmyślają coraz bardziej wyrafinowane metody na złamanie zabezpieczeń.
Jak chronić się przed phisingiem i zadbać o dane osobowe?
Jedną z najpowszechniej stosowanych metod wyłudzanua danych jest phishing – oszuści próbują podszyć się pod rzetelne źródło i komunikują się z Tobą pośrednictwem portali społecznościowych, poczty elektronicznej, SMS, a nawet telefonicznie. Incydenty związane z phishingiem są najczęściej rejestrowane przez CERT Polska – w samym 2023 roku obsłużono ich ponad 41,4 tysięcy.
Dzwoni Krystyna z gazowni albo doradca z banku? Dostajesz wiadomość, z której wynika, że musisz dopłacić dwa złote do przesyłki, bo przekroczyła gabaryt? A może mail z linkiem przekierowującym do szybkiej płatności za subskrypcję ulubionego streamingu? Najprawdopodobniej jesteś celem próby wyłudzenia informacji.
Jak chronić się przed phisingiem? Nigdy nie podawaj swoich poufnych danych osobom, co do których wiarygodności których nie masz pewności. Przerwij podejrzaną rozmowę i sam skontaktuj się z dostawcą usług, bankiem czy inną instytucją w celu zweryfikowania swoich wątpliwości. Nie klikaj w podejrzane linki i nie udostępniaj danych z karty kredytowej na stronach internetowych bez ich uprzedniej weryfikacji.
Pamiętaj też, że przestępcy coraz bardziej szczegółowo dbają o realistyczny wygląd swoich stron, które są niemal identyczne jak te, pod które się podszywają. I nie, ta zielona kłódka obok adresu witryny wcale nie gwarantuje Ci bezpieczeństwa. Protokół HTTPS oznacza jedynie, że dane między Tobą a daną stroną internetową są bezpiecznie transmitowane.
Ochrona przed phishingiem będzie skuteczna, gdy wykorzystasz możliwości oprogramowania i jednocześnie zachowasz czujność. Co możesz jeszcze zrobić, by dodatkowo się przed tymi atakami bronić?
- Włącz uwierzytelniane dwuskładnikowe dla najważniejszych kont.
- Ustaw filtry antyspamowe na poczcie e-mail.
- Zainwestuj w dobry program antywirusowy.
- Bądź na bieżąco z aktualizacjami, również tymi na aplikacje w smartfonie.
Jakie narzędzia wspierają cyberbezpieczeństwo i jak zabezpieczyć firmę przed atakami?
No dobrze, zatem jak chronić dane osobowe i jak zabezpieczyć firmę przed atakami nieetycznych hakerów? Jak wiemy, firmy przechowują ogromne ilości danych wrażliwych, począwszy od informacji finansowych, po dane klientów i własność intelektualną. Jeden udany atak, wyciek danych i przechwycenie poufnych informacji to ogromne straty wizerunkowe. Dlatego tak istotne jest, by Twój personel był świadomy cyberzagrożeń i stosował się do zaleceń „BHP w sieci”.
Zainwestuj w szkolenie i zadbaj o to, by teoria zdobyta podczas prelekcji została zastosowana w praktyce. Oprogramowanie antywirusowe, firewalle, systemy IDS (Intrusion Detection System) to jedno, natomiast rozsądek i zrozumiała dla wszystkich pracowników polityka bezpieczeństwa jest równie ważna.
Znajomość zasad cyberbezpieczeństwa jest niezbędna dla osób codziennie pracujących z ważnymi danymi. Wiedza o dobrych praktykach oraz ukształtowanie dobrych nawyków zapewni bezpieczeństwo podczas korzystania z Internetu w firmie, przyda się również w życiu prywatnym. Są to umiejętności, które trzeba nabyć i co pewien czas aktualizować. Korzystaj z naszego doświadczenia i wiedzy – szkoląc się z ekspertami Teleaudyt zwiększysz bezpieczeństwo firmy, a Twoi pracownicy nauczą się rozpoznawać zagrożenia i reagować w skuteczny sposób.
[/vc_column][/vc_row]
